روش عملیات اجرایی مخازن بتنی مدفون شده
مخازن بتنی مدفون شده عموماً برای ذخیره‌سازی آب، فاضلاب، مواد شیمیایی یا سوخت استفاده می‌شوند. مراحل اجرای این مخازن به شرح زیر است:
۱. مطالعات و طراحی اولیه
مطالعه خاک: تعیین مقاومت خاک، سطح آب زیرزمینی و آزمایش‌های ژئوتکنیک.
محاسبات سازه‌ای: طراحی دیواره، کف و سقف مخزن بر اساس بارهای وارده (فشار خاک، آب و بارهای زنده).
انتخاب مصالح: بتن با عیار مناسب (مثلاً عیار ۳۵۰ کیلوگرم سیمان در مترمکعب) و استفاده از افزودنی‌های آب‌بند (مثل کریستالیزه).
۲. آماده‌سازی سایت
حفاری گودال: با رعایت شیب دیواره‌ها برای جلوگیری از ریزش.
زهکشی موقت: در صورت وجود آب زیرزمینی، از پمپاژ یا سیستم زهکشی استفاده شود.
ترازبندی و زیرسازی: ایجاد بستر متراکم با مصالح شن و ماسه یا لایه‌های ژئوتکستایل.
۳. اجرای بتن ریزی
قالب‌بندی: استفاده از قالب‌های فلزی یا چوبی با روغن‌اندود برای جداسازی آسان.
آرماتوربندی: شبکه‌بندی میلگردها با رعایت پوشش بتنی (حداقل ۵ سانتیمتر برای جلوگیری از خوردگی).
بتن ریزی:
بتن باید با اسلامپ مناسب (حدود ۷-۵ سانتیمتر) و تراکم کامل (ویبره) ریخته شود.
اجرای درزهای اجرایی با استفاده از مواد آب‌بند (مثل واتراستاپ).
عمل‌آوری بتن: پوشاندن بتن با نایلون یا آب‌پاشی به مدت ۷ روز.
۴. آب‌بندی مخزن
عایق‌کاری داخلی: استفاده از مواد نفوذگر (مثل سیلرهای کریستالی) یا پوشش‌های اپوکسی.
عایق‌کاری خارجی: پوشش با عایق‌های قیری یا ژئوممبران برای جلوگیری از نفوذ رطوبت خاک.
۵. دفن مخزن
پوشش جانبی: استفاده از خاک نرم و بدون سنگ برای جلوگیری از آسیب به دیواره‌ها.
تراکم لایه‌به‌لایه: خاکریزی و متراکم‌سازی با درصد رطوبت بهینه.
نصب تجهیزات: لوله‌های ورود/خروج، هواکش و سیستم‌های مانیتورینگ.
۶. تست و بهره‌برداری
تست آب‌بندی: پر کردن مخزن با آب به مدت ۴۸ ساعت و بررسی نشتی.
بازرسی نهایی: کنترل ترک‌ها، نشست‌ها و عملکرد تجهیزات.
نکات کلیدی
مقاومت شیمیایی: در صورت ذخیره مواد خورنده، از بتن با سیمان مقاوم (مثل سیمان نوع V) استفاده شود.
تهویه: برای مخازن سوخت یا فاضلاب، سیستم تهویه ایمن طراحی گردد.
استانداردها: رعایت استانداردهای نظیر ACI 350 (برای سازه‌های بتنی در تماس با آب).
با رعایت این مراحل، مخزن بتنی مدفون شده با دوام و ایمن اجرا می‌شود.
